استفاده از گونه های بومی برای پرورش ماهی در قفس

محمود بهمنی با اشاره به اینکه پرورش ماهی در قفس، یکی از طرح‌های اولویت دار وزارت جهاد کشاورزی است، گفت: مطالعات وسیعی برای دستیابی به بیوتکنیک گونه‌های ماهیان بومی مناسب برای این مهم در مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور انجام شده که شامل ماهی‌های شانک، صبیتی و هامور برای پرورش ماهی در قفس در جنوب کشور و همچنین ماهیان خاویاری و آزاد دریای خزر در شمال کشور است.

بهمنی، ضمن تاکید بر استفاده از گونه‌های بومی برای پرورش ماهی در قفس، افزود: باید این نکته را مدنظر داشت که اگرچه استفاده از گونه‌های بومی برای پرورش ماهی در قفس بسیار ضروری است ولی نیاز به اصلاح نژاد و بازاریابی دقیق دارد و باید به این مورد توجه ویژه شود که طرح‌های اصلاح نژاد آبزیان بسیار زمان‌بر و هزینه‌بر بوده و نیازمند پژوهش‌های دامنه‌دار و پیوسته خواهد بود.

وی ادامه داد: پیشنهاد مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، بر بهره برداری همزمان از گونه‌های غیربومی برای استفاده در صنعت پرورش ماهی در قفس با رعایت الزامات و دستورالعمل‌ها و برنامه‌ریزی جهت اصلاح‌نژاد گونه‌های بومی منتخب برای شمال و جنوب کشور است.

به گفته بهمنی، امکان‌سنجی پرورش ماهی در قفس در پشت سدها در استان‌های مختلف کشور، بررسی شرایط محیطی مزارع پرورش ماهی در قفس، همچنین ارزیابی تنوع و تراکم موجودات مزاحم در قفس‌های پرورش ماهی در جنوب جزیره قشم (استان هرمزگان)، ایجاد پایلوت بچه ماهیان دریایی شامل شانک، صبیتی، ماهی آزاد، قزل‌آلا و همچنین ارزیابی اقتصادی - اجتماعی پرورش ماهی در قفس در سواحل استان خوزستان و دریای خزر، از دیگر فعالیت‌های مؤسسه به شمار می‌رود که برخی به اتمام رسیده و برخی دیگر در دست اجرا است.

این مقام مسئول اضافه کرد: البته دستورالعمل بهداشتی و الزامات زیست محیطی پرورش ماهی در قفس، تدوین و به سازمان‌های مربوطه ارائه شده است. همچنین در سال ۹۷-۱۳۹۶ نیز مطالعاتی در خصوص بهداشت و بیماری‌های آبزیان و تولید کیت‌های تشخیص ویروس IPN,VHS و IHN با مشارکت مؤسسه واکسن و سرم‌سازی رازی آغاز شده و تاکنون نیز ادامه دارد.

بهمنی معتقد است، در ایران در اواخر دهه ۸۰ موضوع پرورش ماهی در قفس مورد تاکید مسئولان عالی وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت و متعاقباً با حضور بخش غیردولتی و با مساعدت سازمان شیلات ایران، پایلوت آزمایشی در مقیاس تجاری در استان‌های گیلان، مازندران، بوشهر، هرمزگان و خوزستان به اجرا در آمد و بر اساس آمار سازمان شیلات ایران میزان تولید ماهی در قفس‌های پرورش ماهی در سال ۱۳۹۷ به بیش از ۱۴ هزار تن رسیده است.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، عنوان کرد: به دلیل وجود مناطق مستعد با عمق مناسب برای آبزی‌پروری در قفس و خط ساحلی دریا، کشور ما از پتانسیل بالایی برخوردار است. همچنین وجود گونه‌های بومی قابل پرورش در تمامی آب‌های ساحلی جنوب و شمال کشور، وجود شرایط زیست محیطی و امکانات مناسب اکولوژیک در سواحل سرزمینی کشور، امکان به کارگیری سیستم‌های نوین پرورش ماهیان دریایی در قفس، وجود مناطق پناهگاهی مانند جزایر قشم و کیش و خوریات به عنوان مکان‌هایی مناسب برای احداث مزارع پرورش ماهیان دریایی در قفس، زمینه ساز افزایش بخش‌های خصوصی علاقه مند سرمایه گذاری و از فرصت‌ها و نقاط قوت پرورش ماهی در قفس محسوب می‌شود.

بهمنی، در پایان تاکید کرد: به علت تغییرات اقلیمی به ویژه در یک دهه اخیر و کاهش شدید بارش‌ها و کمبود آب شیرین، یکی از فعالیت‌هایی که برای حفظ و حتی افزایش تولیدات آبزی‌پروری در ایران در دستور کار قرار گرفته، پرورش ماهی در قفس است که به عنوان اولویت نخست سازمان شیلات ایران، برای تأمین خوراک سالم، مورد عنایت و توجه ویژه قرار دارد.