سه راهکاری که بورس را به تامین مالی تولید هدایت می‌کند

محمودرضا خواجه‌نصیری  با اشاره به وضعیت کنونی بازار سرمایه و عدم هدایت مکفی سرمایه‌های جذب شده در این بازار به سمت تولید و سرمایه‌گذاری گفت: نکته‌ای که این روزها در بازار سرمایه ذهن بسیاری از سیاستگذاران بورسی را به خود مشغول کرده، آن است که وقتی که پول به بازار ثانویه تزریق می‌شود و محصولاتی که در بازار ثانویه هستند، دست به دست می‌شوند، این موضوع نه تنها باعث افزایش کیک بازار سرمایه نخواهد شد، بلکه منجر به افزایش قیمت بیش از حد محصولات مالی می‌گردد و در نهایت، سرمایه جدیدی را وارد تولید نخواهد کرد.

عضو هیأت مدیره بورس تهران افزود: بر این اساس، افزایش قیمتی که در سهام شرکت‌ها رخ می‌دهد، نمی‌تواند مبالغی را از بازار ثانویه به بازار اولیه تزریق نماید. از سه طریق می‌توان این مشکل را حل کرد؛ اولین روش آن است که شرکتها از محل منابع تزریق شده به بازار، افزایش سرمایه داده و از سهامداران منابعی را جذب کنند تا در قالب آن بتوانند منابع جدیدی را وارد پروژه‌ها نمایند؛ ولی در چنین شرایطی به دلیل اینکه سهامداران عمده نهادی هستند و باید بیشترین وجه را به مجموعه‌ها تزریق نمایند، عملاً پیش شرط موفقیت آن است که سهامداران عمده برای این افزایش سرمایه وارد عمل شوند.

وی تصریح کرد: در واقع، سهامداران عمده از طریق حق تقدم، منابع جدید را تزریق خواهند کرد که البته این روش، یک فرآیند زمان‌بر است و نمی‌تواند راهکار کوتاه‌مدتی در بازار به شمار آید.

خواجه نصیری راهکار دوم را عرضه اولیه سهام شرکتها اظهار داشت: با ورود به بورس و عرضه اولیه سهام، شرکتها می‌توانند منابعی را در اختیار گرفته و سرمایه‌گذاری‌های جدید انجام دهند و برای اجرای پروژه‌های جدید تأمین مالی نمایند.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه خاطرنشان کرد: روش سوم که یکی از سریع‌ترین روش‌ها به شمار می‌رود آن است که با توجه به استقبال بالایی که سرمایه گذاران از سهام موجود در بازار سرمایه داشته‌اند، بخشی از سهام شرکتها به مردم واگذار شده و منابع مالی حاصل از آن به هلدینگ ها برای افزایش سرمایه وارد شود تا هلدینگ ها بزرگ‌تر شوند.

وی افزود: با توجه به تخصص هلدینگ‌ها در ایجاد پروژه‌های بزرگ کشور و طراحی و وجود تخصص‌های لازم، کار هلدینگ‌ها ورود به این عرصه است؛ این در شرایطی است که ۹ هلدینگ بزرگ کشور نزدیک به ۱,۷۰۰ هزار میلیارد تومان سهام در بورس دارند که سرجمع آن برای کل هلدینگ‌ها بیش از ۲,۰۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ بنابراین اگر ۵ تا ۱۰ درصد سهام خود را در بورس بفروشند، حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار میلیارد تومان منابع مالی جذب خواهد شد.

به گفته خواجه نصیری، هلدینگ‌ها می‌توانند با فروش این بخش از سهام خود خلق ارزش کرده و مردم نیز علاوه بر خرید سهام، منابعی را تزریق نمایند که منجر به تولید و اشتغال خواهد شد.

وی گفت: در حال حاضر هلدینگ‌ها و مجموعه‌هایی که در بورس حضور دارند، سهام خود را به بهانه نظارت برخی از دستگاه‌ها در آینده و ایراد اتهام به آنها مبنی بر ارزان فروشی عرضه نمی‌کنند و این به بازار سرمایه آسیب رسانده است.

وی با بیان اینکه پل بازار ثانویه به بازار اولیه در دستان هلدینگ‌ها است، گفت: این روزها به لطف اعتماد مردم نقدینگی زیادی به بازار ثانویه (بورس) آمده ولی این بازار به تنهایی مولد نیست و درصورتی که به بازار اولیه متصل باشد، می‌تواند زمینه جذب نقدینگی به بخش تولید و ایجاد اشتغال را فراهم کند.

خواجه نصیری با بیان اینکه در صورت عدم هدایت نقدینگی به بازار اولیه، ورود نقدینگی صرفاً باعث افزایش قیمت محصولات مالی موجود می‌شود و سرمایه جدیدی تولید نمی‌شود، خاطرنشان کرد: قطعاً افزایش سرمایه از محل آورده سرمایه گذاران جدید بهترین راه برای هدایت نقدینگی به بازار اولیه در شرایط رونق بازار ثانویه است لیکن به دلیل مشکلاتی که در قانون تجارت و فرایندهای بروکراتیک افزایش سرمایه وجود دارد، در عمل خروجی مطلوبی نداشته است؛ براین اساس به نظر می‌رسد ضرورت دارد در سطح کلان سیاست گذاری و قانون گذاری اقتصاد تسهیل، تسریع و حتی تکلیف به اجرای این موضوع مدنظر قرار گیرد؛ اما در شرایط فعلی برای دسترسی به جهش تولید و توسعه سرمایه گذاری مردم باید به فکر راه میانبر و سریع‌تری هم بود.