توزیع کتب درسی دوره متوسطه با مشارکت کتابفروشی‌ها

محمد مهدی کاظمی در نشست کارگروه‌های برنامه‌ریزی سفارش و توزیع کتاب‌های درسی سال ۱۴۰۰- ۱۳۹۹ که به صورت ویدئو کنفراس برگزار شد، گفت: سازمان پژوهش در راستای توسعه دولت الکترونیک و برای تسهیل دسترسی دانش‌آموزان به کتاب‌های درسی و نظارت نظام‌مند در فرایند توزیع کتب درسی و کاهش قیمت تمام شده در سال‌های گذشته اقدام به فروش و ثبت سفارش اینترنتی کرد. امسال نیز این برنامه ریزی از سوی سازمان با جدیت و با رفع نواقص و مشکلات گذشته انجام شد.

وی افزود: به دلیل گستردگی و حجم فعالیت کار برای توزیع بیش از ۱۴۰ میلیون جلد کتاب درسی میان ۱۵ میلیون دانش‌آموز، برنامه‌ریزی منسجمی نیاز است. اهمیت و ضرورت موضوع ایجاب می‌کرد که کارگروهی را در سطح استان‌ها و مناطق داشته باشیم.

معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با درخواست از استان‌ها مبنی بر اینکه در اسرع وقت جلسات برنامه‌ریزی و کارگروه استانی را تشکیل دهند گفت: براساس اطلاعات واصله متأسفانه تعداد محدودی از استان‌ها هنوز نسبت به تشکیل منظم جلسات اقدام نکرده‌اند و شاید ما را در فرایند کار با مشکل مواجه کند و می‌طلبد که برنامه ریزی ویژه‌ای را در این زمینه داشته باشیم.

کاظمی در پاسخ به پرسش اولیای برخی دانش‌آموزان مبنی بر چگونگی مراجعه به مدرسه در شرایط کرونایی برای ثبت سفارش عنوان کرد: نیازی به مراجعه حضوری نیست و دانش‌آموزان می‌توانند خودشان نسبت به ثبت سفارش اینترنتی و پرداخت غیر حضوری مبلغ کتب هر پایه تحصیلی اقدام کنند.

معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی افزود: اکنون صرفاً بحث ثبت سفارش کتاب درسی را دنبال می‌کنیم و هنوز وارد فرایند توزیع نشده‌ایم. درخواست ما از مدیران استانی تأکید و اطلاع رسانی به همه دانش‌آموزان برای ثبت‌نام در موعد مقرر است. به جز دانش‌آموزان پایه اول، پایه هفتم متوسطه اول و پایه دهم متوسطه دوم که هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند؛ مابقی دانش‌آموزان میان پایه باید ثبت سفارش خود را انجام دهند.

کاظمی درباره مشکلات مالی و اقتصادی ناشی از تعطیلی ایام کرونا و سختی تهیه کتب درسی به ویژه در خانواده‌هایی که چند فرزند در حال تحصیل دارند بیان کرد: ممکن است اولیای برخی دانش‌آموزان به لحاظ اقتصادی با مشکل مواجه شده باشند که به دنبال راهکارهایی برای حل مشکلات آن‌ها هستیم. از ظرفیت شوراهای آموزش و پرورش نیز می‌توان بهره جست.

وی با بیان اینکه توزیع کتب درسی از طریق مدارس و یا کتابفروشی‌ها انجام می‌شود گفت: در شیوه‌نامه توزیع اعلام کردیم که کتابفروشی‌ها می‌توانند با پذیرفتن شرایط سازمان، نسبت به توزیع کتب اقدام کنند که آن هم مربوط به دوره متوسطه اول و متوسطه دوم نظری است. توزیع کتب در شاخه فنی و حرفه‌ای، کاردانش و ابتدایی از طریق مدارس انجام می‌شود.

معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: در صورت پذیرش شرایط و رعایت چند معیار، استان‌ها می‌توانند طی هماهنگی با اتحادیه کتابفروشی‌ها اقدامات لازم را برای توزیع انجام دهند. یکی از شروط، تعرفه مناسب توزیع کتاب‌هاست. در گذشته هر ساله برای توزیع کتب درسی از طریق کتابفروشی‌ها ناچار بودیم حداقل ۱۰ درصد بیشتر کتاب درسی تولید و توزیع کنیم و به همین علت هیچ وقت کتابفروشی در توزیع کتاب دچار کمبود نمی‌شد. این ۱۰ درصد بعد از بازگشت عمدتاً به دلیل تغییرات کتاب درسی خمیر می‌شد که باعث از بین رفتن سرمایه ملی می‌شود.

کاظمی افزود: سال گذشته و با ثبت سفارش از طریق سامانه و توزیع کتب از سوی مدارس، فقط در کتب متوسطه دوم نظری حدود ۱۲۰۰ تن کاغذ صرفه جویی کردیم ولی اگر توزیع از طریق کتابفروشی‌ها بود ضمن اینکه ۱۰ درصد به قیمت پشت جلد اضافه می‌شد باید ۱۲۰۰ تن بیشتر کاغذ مصرف می‌کردیم. اما اکنون امکانات و بستری فراهم شده که اطلاعات کتابفروشی‌ها در سامانه‌ای ثبت شود و با تعرفه هشت درصدی اقدام به فروش کنند. جلسات متعددی با اتحادیه‌های کتابفروشی استان تهران و ۱۰ استان دیگر برگزار شده است و مقرر شد پیشنهادات آنان در چارچوب تعیین شده و آنالیز هزینه‌ها طبق توافقات نهایی اعلام شود که تا کنون به طور رسمی واصل نشده است.

وی بر ضرورت اطلاع رسانی از سوی کارگروه‌ها برای ثبت اینترنتی به موقع کتب درسی تاکید کرد و گفت: همچنین لازم است اگر اطلاعات دانش‌آموزان تغییر می‌کند در سامانه سناد سریعاً اصلاح شود. دانش‌آموزان می‌توانند به صورت انفرادی با ثبت کدملی و سریال شناسنامه ثبت‌نام کنند. بعضاً گزارش شد که ورود شماره سریال با مشکل مواجه بوده که می‌تواند با اصلاح اطلاعات در سامانه سناد، از طرف مدیران مدارس برطرف شود.

معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه ثبت‌نام میان پایه دانش‌آموزان باید از طریق مدیران و معاونان مدارس انجام شود و اکنون ثبت سفارش کتب درسی‌شان هم آغاز شده و تا ۲۳ خرداد ادامه دارد گفت: ولی چون ثبت‌نام پایه‌های ورودی هر دوره تحصیلی از هشتم تیرماه شروع می‌شود دانش‌آموزان این پایه‌ها باید بعد از ثبت‌نام در مدرسه اقدام به ثبت سفارش کتب خود کنند.

کاظمی اضافه کرد: امسال در سامانه فرصتی برای دبیران و هنرآموزان و معلمان عزیز فراهم شده تا کتب مورد نیاز خود را در ۲۵ شهریور که ابلاغ‌ها مشخص شد، سفارش دهند. دانش‌آموزان برای ثبت سفارش کتب تک جلدی نیز می‌توانند از ۱۷ مهرماه به بعد اقدام کنند.

وی درباره اصلاح سفارش کتب درسی گفت: اصلاح سفارش نیز به صورت اتوماتیک از سوی سامانه و بعد از تغییراتی که مدیران در سوابق دانش‌آموزان اعمال می‌کنند انجام می‌شود ضمن انکه به صورت فردی نیز توسط دانش‌آموزانی که احیاناً تغییر رشته یا تغییر محل سکونت، جهش تحصیلی و … داشته اند قابل انجام است.